بلاترتيب ٻول

Wiktionary طرفان

هيٺ ڪجهه سنڌي ٻول (لفظ) ڏيجن ٿا جيڪي بلاترتيب آهن. انهن ۾ گول ڏنگي ( ) ۾ ڏنل لفظ متبادل ٻول آهن.

لفظن جو ذخيرو (ووڪبلري)[ترميميو]

  • شُڀ (سُٺو، مبارڪ)
  • اشڀ (خراب)
  • وکر
  • دشا (طرف)، دشائون(طرفَ)
  • پرڪرتي (قدرت، نيچر)
  • سرشٽي (ڪائنات)
  • گرهه (سَيارو)
  • گرهه (مانيءَ جو ٽُڪر) ڳڀو
  • سِيارو (مندَ)
  • ڏيکُ (نظارو، مظاهرو، مظهر)
  • ڌرتي، ڀومي
  • پورڻماسي جي رات
  • پورن يا پورڻ چنڊر جو اُڀرڻ
  • اُڀُ (اُفق)
  • اولهه (مغرب) ، اوڀر (مشرق) ، ڏکڻ (جنوب)، اُتر (شمال)
  • ننڍو کنڊ (بر صغير)
  • اڳوڻو (سابقه، سابقا)،
  • اَجهو، گهر، مڪان، جهوپڙي، منههُ، چئونرو، ڇَنَ، لانڍي (اوطاق)، بيٺڪ
  • ٻيلا (بن)
  • مور (نر)، ڊيل (مادي، مور جي زال)
  • سُڳنڌ، سرهاڻ (خوشبو)
  • لڳ ڀڳ، اٽڪل (اندازن)
  • مُنڍ (شروعات)، سِرو،
  • پاڻ مُرادو _ پاڻمُرادو، پاڻيهي (ازخود، خودڪار)
  • سرڳ (جنت)، نرڳ (جهنم)
  • ونش، نسل، ڪٽنب، ڪَل يا ڪُل، آڪهه، خاندان، گهراڻو (جمع، گهراڻا، ڪٽنبَ)
  • مڙسالو، همراهه، ماڻهو
  • اڻپورو (نامڪمل)، ڪچو،
  • پورو (مڪمل، ڪامل)
  • پَڪ ٿيل (تصديق ٿيل)
  • ٻار، ٻالڪ، ٻُڍو، ٻُڍڙو، پوڙهو
  • ننڍپڻ، ٻالڪ پڻ، ٻالڪپڻ، ٻاروتڻ
  • ٻاهريون (خارجي)
  • اندريون (داخلي)
  • پرڏيهي معاملا (خارجي معاملات)
  • در، دري، چائنٺ، ٻُنڀو (ٻونڀو)
  • گهڙڻ (داخل ٿيڻ)
  • گهِڙو (داخل ٿيو)
  • گَهڙَو (دِلو)، گهڙا منجي (دِلا يا مَٽ رکڻ جي بينچ)
  • هيڪل ، اڪيلو، ڇَڙو (تنها)
  • وياڪل (ويڳاڻو)
  • ڪٺور (سخت، پَڪو، پٿر جهڙو پَڪو)
  • برهمانڊ
  • لِڪل (اڻ ويڪت)
  • ڪال، سمو (وقت)
  • ماٺ، چُپ (خاموش)
  • ڊَپُ، ڊڄ، ڊڄڻو، ڀُوڪُ
  • پَڪ ڏيارڻ (خاطري ڪرائڻ)
  • وس (قابو)
  • وَسَ ۾ ڪرڻ (قابو ڪرڻ)
  • سَهڻ (برداشت ڪرڻ)
  • سهَپَ (برداشت)
  • لڳل، رُڌل (مَحو)
  • پاپ، ڏوهه، گناهه، پاپي
  • نشپاپ (بي گناهه)
  • بدران، بجاءِ
  • اگر، جيڪڏهن، مگر، پر
  • چُونڊ (انتخاب، منتخب)
  • چُونڊون (انتخابات، اليڪشن)
  • ڍَل، اوڳاڙي، (ٽيڪس، محصول)
  • سار لهڻ، پرگهور لهڻ

ڪجھ اردو، فارسي، عربي لفظن جا سنڌي متبادل لفظ[ترميميو]

  • تلاوت =پاٺ*
  • عبادت=پوڄا*
  • قابل پرستش =پوڄا جي لائق، پوڄڻ جوڳو*
  • اعليٰ=اُتم، مٿاھون، مٿي، پرم*
  • رحم و ڪرم =ٻاجھ ۽ دَيا*
  • رحم=ٻاجھ*
  • سپرد=سمرپت*
  • ڪامل=پورڻ*
  • براہ راست=سڌوسنئون، سنئون، سڌو*
  • غير براہ راست= اَڻ سڌوسنئون، اَڻ سڌو*
  • فھم=سمجھ، پَروڙ، چيتنا*
  • قديم= آڳاٽو، اوائلي، پراچين*
  • ھميشہ= سدا، سدائين*
  • خوشي=سرھائي*
  • خوش =سَرھو، آنند*
  • عاجز= وينمر*
  • عاجزي= نمرتا*
  • عظمت= مھانتا، مھيما*
  • عظيم= وڏو، مھان*
  • والدين= ماءُ پيءُ، ماتا پِتا*
  • خالص= نج، شُڌ*
  • روح= آتما*
  • روح الاعظم =پرماتما*
  • طاقت= سَگھ، شڪتي*
  • طاقتور= سَگھارو، شڪتيوان*
  • لاشخصي، غير شخصي= نراڪار، نراڪاري*
  • شخصي= آڪار*
  • وسيع= ڪُشادو*
  • واضع= چِٽو، پَڌرو*
  • ادب= ساھتي، ساھتيہ*
  • ناظم= سنڀاليندڙ*
  • حمل= گرڀ، پيٽ سان*
  • حاملہ= گرڀوتي، پيٽ سان*
  • خوبصورت=سھڻو، سُندر*
  • خوبصورتي=سُندرتا، سُونھن*
  • مذاق=مشڪري*
  • ڪائنات=برھمانڊ، سرشٽي
  • قدرت=پرڪرتي
  • فطرت=پرڪرتي
  • قدرتي=پراڪرتڪ
  • عمر=ڄمار، اوسٿا
  • بچپن=ننڍپڻ، ٻالڪپڻ
  • ڀاڀي=ڀاڄائي
  • خالا=ماسي (نوٽ: اردو وارا ماسي ڪم واري مائي کي سڏيندا آھن، پر سنڌي ۾ ماءُ جي ڀيڻ کي ماسي سڏبو آھي)
  • پيغام=نياپو، سنيھو، سنديش
  • استاد =استاد، گرؤ
  • خاموش=ماٺ، چُپِ، شانت، سانت
  • امن=شانتي
  • ترقی =وڪاس
  • عنصر=تتوَ
  • نچوڙ=تَٽ
  • عمل=ڪرم، ڪم
  • ردعمل=ڦَلُ
  • مجموعي=اسٿول
  • لطيف=سوڪشم، سَنھڙو
  • عورت=ناري، استري، مائي، زائفان
  • عالم=گياني، ودوان
  • علم=گيان
  • سائنس=وگيان
  • سائنسدان=وگياني
  • محافظ=رڪشڪ
  • تحفظ=رڪشا
  • حفاظت=سُرڪشا
  • محفوظ=سانڍڻ، سانڍيل، سرڪشت
  • آباواجداد=ابا ڏاڏا
  • نقصان=ھاڃو
  • نقصانڪار=ھاڃيڪار
  • خطرناڪ=جوکائتو،
  • خطرو=جوکم، جوکو
  • بھادر=جوڌو، يڌ وير، وير، سورھيہ
  • جنگجو=ويڙھاڪ
  • موسيقي=راڳ، راڳ رانگ
  • موسيقار=راڳي
  • گلوڪار=ڳائڻو
  • گلوڪارہ=ڳائڻي
  • فن ڪار=ڪلاڪار
  • رقص=ناچ
  • رقاصہ=ناچڻي، ناچو
  • تسڪين=ترپت، ترپتي، آنند
  • حواس=اندريون
  • بالا=مٿي، مٿيون
  • ذيل=ھيٺ
  • مندرجہ بالا=مٿي ڏنل، مٿي، مٿيون
  • مندرجہ ذيل=ھيٺ، ھيٺيون، ھيٺ ڏنل
  • گستاخ=اڍنگو، بي ڍنگو
  • سبقت=اڳڀرو، اڳڀرائي
  • دعا=استوتي
  • بدعا=شِراپ
  • سلام=پرڻام، نمسڪار، نمشڪار
  • استقبال=آجيان، سواڳت، سواگت، ڀليڪار
  • استقباليہ=آجياڻو
  • ادب=ساھتي، ساھتيہ، ساھتيا

ٻول (لفظ) ۽ انھن جا #سنڌي متبادل[ترميميو]

  • انا =اھنڪار
  • حيثيت=پَد، درجو، رتبو، مرتبو
  • عزت=مانُ، سنمان
  • بي عزت=اَپمان
  • تسڪين=تُرپتي
  • حواس=اِندريون
  • تسڪينِ حواس=اندريہ ترپتي
  • بالاتر =مٿي، مٿاھون، اُتم
  • طاقت=سَگھ، شڪتي
  • طاقتور=سَگھارو، شڪتيوان
  • قدرت=پرڪرتي
  • ڪائنات=برھمانڊ، سرشٽي
  • عاجز=ونمر
  • عاجزي=نمرتا
  • جھالت=اگيانتا، اگيان
  • علم=گيان، وديا
  • سائنس=وگيان
  • سائنسدان=وگياني
  • عالم=وگياني
  • روحانيت=اڌياتمڪتا
  • روحاني=اڌياتمڪ، دويہ
  • ابدي= نتيہ، دائمي، سدائين
  • مھربان=ڪرپالو، ٻاجھارو
  • مھرباني=ڪرپا
  • حصو=ڀاڱو، انش
  • صورت=روپ
  • نسل=ونش، پيڙھي، پوئينئر
  • عظمت=مھما، مھانتا
  • عظيم=وڏو، مھان
  • قياس=ڪلپنا، ويچار
  • ذھني قياس=مانسڪ ويچار
  • خيال=سوچ ويچار، ڪلپنا
  • مادي (ماديت) پرست=ڀوتڪ وادي
  • لاشخصيت پرست=نراڪار وادي
  • مادي=ڀوتڪ
  • جانباز=سورھيہ، يوڌا، جوڌو
  • نيارو، نرالو، وِرلي، وِرلو
  • (انوکہ، شاذ)
  • شاگرد، شش، شيشہ
  • گُرو (استاد)
  • مھا، وڏو، مھان
  • پرش، ماڻھو
  • مھاپرش وڏو ماڻھو يا عالم
  • مھاتما وڏي آتما
  • پناھ، شرڻ
  • چنتن، ذڪر
  • ڪيرتن، ڀڄن، ڳائڻ (ڀڳوان جي نالي کي ڳائڻ)
  • سنڪيرتن (گڏجي ڳائڻ) ٻين ساٿين سان گڏجي ڀڳوان جي واکاڻ يا ساراھ ۾ ڀڄن يا گيت ڳائڻ.
  • ڪيرتن ماڻھو اڪيلو يا اڪيلائپ ۾ ڪندو آھي جڏھن تہ ھو ٻين ماڻھن يا ھمراھن سان گڏجي ڀڳوان جو ڀڄن ڳائين اھو سنڪيرتن سڏبو آھي.
  • سنيھو (پيغام)،
  • سنديش، نياپو
  • سماچار (خبر، خبرون)
  • سُوچنا (ڳُجھي يا لڪيل خبر)
  • کيچري (ڏائڻ جيڪا ٽاري جي ڏار تي چڙهي پاڻ کي هڪ هنڌ کان ٻئي هنڌ اُڏاري کڻي وڃي سگهي)
  • ڏائڻ وارو هنر يا ڪارو علم (وچ ڪرافٽ)
  • راڪشس، راڪشسڻ، راڪاس، ڏائڻُ، ڏائڻ
  • هيانءُ ڏاريندڙ، ڀيانڪ، لڱ ڪانڊاريندڙ
  • گنڀيرتا (سنجيدگي)
  • ڳنڀير يا گنڀير
  • جوکم، خطرو
  • ڏورانهن، ڏورانهون (دوُر دراز)
  • ڀوائتو (خوفناڪ)
  • وئراڳ، تياڳ

لفظن جو ذخيرو (ووڪبلري)[ترميميو]

  • شُڀ (سُٺو، مبارڪ)
  • اشڀ (خراب)
  • وکر
  • دشا (طرف)، دشائون(طرفَ)
  • پرڪرتي (قدرت، نيچر)
  • سرشٽي (ڪائنات)
  • گرهه (سَيارو)
  • گرهه (مانيءَ جو ٽُڪر) ڳڀو
  • سِيارو (مندَ)
  • ڏيکُ (نظارو، مظاهرو، مظهر)
  • ڌرتي، ڀومي
  • پورڻماسي جي رات
  • پورن يا پورڻ چنڊر جو اُڀرڻ
  • اُڀُ (اُفق)
  • اولهه (مغرب) ، اوڀر (مشرق) ، ڏکڻ (جنوب)، اُتر (شمال)
  • ننڍو کنڊ (بر صغير)
  • اڳوڻو (سابقه، سابقا)،
  • اَجهو، گهر، مڪان، جهوپڙي، منههُ، چئونرو، ڇَنَ، لانڍي (اوطاق)، بيٺڪ
  • ٻيلا (بن)
  • مور (نر)، ڊيل (مادي، مور جي زال)
  • سُڳنڌ، سرهاڻ (خوشبو)
  • لڳ ڀڳ، اٽڪل (اندازن)
  • مُنڍ (شروعات)، سِرو،
  • پاڻ مُرادو _ پاڻمُرادو، پاڻيهي (ازخود، خودڪار)
  • سرڳ (جنت)، نرڳ (جهنم)
  • ونش، نسل، ڪٽنب، ڪَل يا ڪُل، آڪهه، خاندان، گهراڻو (جمع، گهراڻا، ڪٽنبَ)
  • مڙسالو، همراهه، ماڻهو
  • اڻپورو (نامڪمل)، ڪچو،
  • پورو (مڪمل، ڪامل)
  • پَڪ ٿيل (تصديق ٿيل)
  • ٻار، ٻالڪ، ٻُڍو، ٻُڍڙو، پوڙهو
  • ننڍپڻ، ٻالڪ پڻ، ٻالڪپڻ، ٻاروتڻ
  • ٻاهريون (خارجي)
  • اندريون (داخلي)
  • پرڏيهي معاملا (خارجي معاملات)
  • در، دري، چائنٺ، ٻُنڀو (ٻونڀو)
  • گهڙڻ (داخل ٿيڻ)
  • گهِڙو (داخل ٿيو)
  • گَهڙَو (دِلو)، گهڙا منجي (دِلا يا مَٽ رکڻ جي بينچ)
  • هيڪل ، اڪيلو، ڇَڙو (تنها)
  • وياڪل (ويڳاڻو)
  • ڪٺور (سخت، پَڪو، پٿر جهڙو پَڪو)
  • برهمانڊ
  • لِڪل (اڻ ويڪت)
  • ڪال، سمو (وقت)
  • ماٺ، چُپ (خاموش)
  • ڊَپُ، ڊڄ، ڊڄڻو، ڀُوڪُ
  • پَڪ ڏيارڻ (خاطري ڪرائڻ)
  • وس (قابو)
  • وَسَ ۾ ڪرڻ (قابو ڪرڻ)
  • سَهڻ (برداشت ڪرڻ)
  • سهَپَ (برداشت)
  • لڳل، رُڌل (مَحو)
  • پاپ، ڏوهه، گناهه، پاپي
  • نشپاپ (بي گناهه)
  • بدران، بجاءِ
  • اگر، جيڪڏهن، مگر، پر
  • چُونڊ (انتخاب، منتخب)
  • چُونڊون (انتخابات، اليڪشن)
  • ڍَل، اوڳاڙي، (ٽيڪس، محصول)
  • سار لهڻ، پرگهور لهڻ
  • سرير، شرير (جسم)
  • ڪَڪِ تنگ
  • ڀاڳ وارو خوشنصيب
  • ناس تباه، ختم
  • وڏو وزير وزير اعليٰ
  • راڄڌاني گاديءَ جو هنڌ، دارالحڪومت
  • سُڌ خبر
  • سڌسماءُ
  • سماچار
  • رَٿ (گهوڙن سان لاڳاپيل رسو يا رَٿ)
  • رَٿ هڪلڻ
  • سڀيتا، تهذيب، ثقافت
  • ماٿري، ويلي
  • پرڻو، شادي، وهانءُ، تِٿ، ڀَتُ، مڱڻي، ڪُنوار، گهوٽ، سهرو، سس، سالي، سالو، نڻان، ڀاڄآئي
  • ڀيڻ ، ڀيڻوئي، ستاوڙو، ونواهه،
  • سڀاڳ، نڀاڳ، اڀاڳ، سڀاڳو، نڀاڳو، اڀاڳو
  • تال، ڌُن،
  • سُر،
  • مورک،
  • رچنا (تخليق)
  • مهورت (افتتاح)
  • ورسي، (سالگرهه)
  • اوسر، پيڙهه، بنياد، بڻياد
  • منع، جهلَ، روڪ، بندش
  • سپنو (خواب)
  • پٽاندڙ، يا پٽاندر، مطابق
  • لاڙو (رجحان)
  • ماڻڻ (حاصل ڪرڻ)، ماڻيل (حاصل ٿيل)
  • مانسڪ
  • گرڀ (حمل)،
  • گرڀوتي، پيٽ سان ٿيڻ
  • ڦٽڪار (لعنت)
  • وستار، روپ
  • سٽاءُ (پروگرام، فھرست)
  • َآشا (آش، آس)
  • سُرھو (خوش)
  • سُرھائي (خوشي)
  • سوڀ (ڪاميابي)
  • سوڀارو (ڪامياب)
  • سڀاءُ، ڀاؤَ
  • آڌار (بنياد)
  • ٻَڌل (مشتمل)
  • شيوا/سيوا (خدمت)
  • سنھيو (پيغام)
  • اڀياس (مطالعو)
  • سھائتا (مدد)
  • پڌرنامو (اعلان)
  • سَوِلو(آسان)
  • نڀائڻ (ادا ڪرڻ)
  • ڌڻي (مالڪ)
  • وڻندڙ (پرڪشش)
  • ڏھيسر “ اشتقاق ڏھ+سِرَُ ڏھن سرن وارو، بھادر، سورھيا، مھان، وڏو

ماسڪ لاءِ سنڌي ٻولَ (لفظ)[ترميميو]

ڪھڙا ٿي سگھن ٿا.

  • ڇُڳو
  • ٻوٿاڙو
  • اَڪَنُ ڇَڪَن
  • کيچَل
  • پينچل
  • ڪوٺ، سَڏ، دعوت، ڪانڍ، نيتو
  • نيِنڊ، ڪوٺ، نوتو، نوترو، ڪانڍ، ڌامو
  • نِمنترڻ، آمنترڻ، سڏ، نيوتو، دعوت
  • Foster sister کيريتي ڀيڻ اھا ڀيڻ جيڪا ڪنھن جي سڳي ماءُ پيءُ جي ڄڻيل نہ ھجي پر ھنج ورتل ھجي جنھن سان گڏ ٻاروتڻ ۾ ھڪ ئي ماءُ جو کير پيتو ھجي تنھن کي کيريتي ڀيڻ يا فوسٽر سسٽر سڏبو آ،اھڙي طرح Foster brother کيريتو ڀاءُ

لاڳاپيل ٻول[ترميميو]

  • ڏُڌ، ڌئونرو، مَھي، مکڻ، لَسي، کير، نِھرو، ڇاڻي، پَروڻ، پُرڻُ
  • چُلھ، چُلھو، رَڌِڻو، ديڳڙي، ديڳڙو، پاٽِ، ٿالھُ، ويلڻ، ويلڻو، ٿاڦو، دانگي، تَئو، مانڱر، ٿانوَ، وٽو، وٽي، پنڊي، چئونري
  • ڪُھاڙي، ڪُھاڙو، ڏاٽرو (ڏاٽو)، ڪوڏر، ڪوڏارو
  • ڍڳو، ڍڳي، ڳئون، گابو، گابي، ڏاندُ
  • وَڇ، وڇير، وڇيرو، مِينھِن، سانھُ

سھيڙيندڙ: *جوڳي اسد راڄپر #ج_ا_ر*

ٻاهريان ڳنڍڻا[ترميميو]